วันที่ชีวิตเหวี่ยงเราออกนอกหน้าต่างจนเราแทบควบคุมไม่ได้
(Window of Tolerance Part 3)
ชีวิตประจำวันที่อยู่ใน “โซนสบาย” คือความราบรื่น
การใช้ชีวิตอยู่ภายในหน้าต่าง “โซนสบาย” หรือภายในหน้าต่างความทนทาน (Window of Tolerance) คือการใช้ชีวิตอย่าง ราบรื่นๆ แม้ต้องเจอกับเรื่องยากๆ เพราะเราสามารถจัดการกับ ความต้องการ และ ความเครียด-กดดัน ที่ชีวิตโยนมาให้เราได้
เหมือนเราแล่นเรือออกไปอย่างสบายๆ และสามารถจัดการกับคลื่นความท้าทายต่างๆ ที่ซัดเข้ามาด้วย ทรัพยากรเชิงบวก ที่เรามีอยู่
(Window of Tolerance; Mindmypeelings.com, 2019)
— อ่านเรื่อง "หน้าต่างความทนทาน" เพิ่มเติมได้ในบทความก่อนหน้าของ Mission On ( Window of Tolerance 1, Window of Tolerance 2 )
‘โจทย์ยาก’ จะมาเมื่อไหร่ก็ได้
เป็นเรื่องธรรมดาที่บางวันชีวิตก็ส่ง โจทย์ยาก มาให้ เช่น เจอกับความเครียดมากๆ หรือบาดแผลในใจถูกสะกิดขึ้นมา จนเหมือนเราถูกดันออกนอกหน้าต่าง “โซนสบาย” ทีละน้อย หรือบางคนเหมือนถูกเหวี่ยงออกมาโดยไม่ทันตั้งตัว
จุดนี้เองที่เราเริ่มรู้สึกไม่ สบายใจ กระวนกระวาย หรือวิตกกังวลแต่ยังพอ ควบคุมตัวเองได้ (Dysregulation)
🔴 จุด Dysregulation นี้เอง
เป็นจุดที่เหมาะสมที่สุดที่เราควรจะดูแลตัวเอง และพาตัวเองกลับสู่ “โซนสบาย” อีกครั้ง
เป็นเพราะว่าในจุดนี้เรายังสามารถ ‘ควบคุมตัวเองได้’ ทั้งร่างกายและจิตใจยังมี แรงต้านน้อย ที่ทำให้เรายังพอดึงตัวเองกลับสู่สภาวะสมดุลได้ด้วยการใช้เทคนิคการกำกับควบคุมตัวเอง (Self-regulation)
— ติดตามอ่านเทคนิคเหล่านี้ได้ในบทความต่อๆ ไปของ Mission On
ถ้ากลับสู่ “โซนสบาย” ไม่ได้?
หากเราไม่สามารถดึงตัวเองกลับเข้าสู่สภาวะสมดุล หรือ “โซนสบาย” ได้ ร่างกายจะเข้าสู่ภาวะ Hyperarousal หรือ Hypoarousal
ซึ่งเป็นการเปิดสวิตช์ เข้าสู่โหมด ‘ป้องกันตัวเอง’ หรือสภาวะ Fight- Flight - Freeze มีอาการเ ป็นแบบนี้...
— อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ‘Fight - Flight - Freeze’ ได้ในบทความก่อนหน้าของ Mission On
🔸 Hyperarousal
คือ ภาวะที่ร่างกาย ‘ตื่นตัว’ มากเกินไป ถูกกระ ตุ้นมาก มีพลังล้นเหลือ จนอ่อนไหวหรือตอบสนองต่อสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันมากเกินไปจนร่างกายเข้าสู่สภาวะ ‘Fight - Flight’ (สู้หรือหนี) มีอาการดังนี้ ✔️ วิตกกังวล, กลัว ✔️ ตื่นตระหนก (Panic Attack) ✔️ ระแวดระวังเกินเหตุ (Hypervigilance) ✔️ โกรธฉุนเฉียว, ป้องกันตัว ✔️ มีปัญหาการนอนหลับ การกิน ✔️ การจัดการอารมณ์ และสมาธิ
🔹 Hypoarousal
คือ ภาวะที่ร่างกาย ‘ตื่นตัว’ น้อยเกินไป เนื่องจากร่างกายเข้าสู่สภาวะ ‘Freeze’ (แข็งค้าง) มีอาการดังนี้ ✔️ อาการชา ✔️ ไร้ความรู้สึก เฉื่อยชา ✔️ ไร้เรี่ยวแรง ขาดพลังงาน ✔️ ไม่สามารถประมว ลผล ความคิด หรือ อารมณ์ ✔️ เคลื่อนไหวหรือตอบสนองทางร่างกายลดลง ✔️ มีปัญหาการนอนหลับ การกิน ✔️ ละอาย
บทความนี้แปลและดัดแปลงเนื้อหาบางส่วนมาจากเว็บไซต์ Mindmypeelings.com
บทความเรื่อง Understanding the Window of Tolerance and How it Affects You (2019)
อ้างอิง:
