3 สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง ไม่ให้เผลอทำร้ายจิตใจผู้ที่มีอาการแพนิค
เมื่อใครสักคนเล่าถึงอาการแพนิค ของเขาให้เราฟังควรมองว่าอีกฝ่ายไว้วางใจ และเราควรให้เกียรติความไว้วางใจนี้ด้วยการ
✔️ ตอบกลับด้วยความเห็นใจ
✔️ ระวังคำพูดและการกระทำของเรา ทั้งในระหว่างที่เกิดอาการแพนิคและเวลาอื่นๆ
แม้ว่าเราอาจมีเจตนาดี แต่มันเป็นไปได้ว่าสิ่งที่เราพูดหรือแสดงออก อาจทำให้ผู้ที่เป็นแพนิครู้สึกแย่โดยไม่รู้ตัว และคำแนะนำต่อไปนี้ “ช่วยให้เราหลีกเลี่ยงการทำร้ายจิตใจได้ผู้ที่เป็นแพนิคได้”
1. ไม่เปรียบเทียบอาการแพนิคกับความเครียดปกติ
ปัญหา: หลายๆ คนคิดว่าการพูดเปรียบเทียบความเครียดกับอาการแพนิค เช่น
“เราก็เคยเครียดนะ” อาจช่วยให้ผู้ที่เป็นแพนิครู้สึกดีขึ้น... แต่ไม่ใช่!
ความเข้าใจผิด:
แพนิคเกิดจากร่างกายต้องการส่งสัญญาณเตือนว่า 'มีอันตราย' (ทั้งๆ ที่ไม่มี) แต่ทำให้ผู้ที่เป็นแพนิคเกิดความกลัวหรือวิตกกังวลอย่างรุนแรง “ความเครียด-กลัว-วิตกกังวล ในชีวิตประจำวัน จึงไม่เหมือนกับอาการแพนิคเสียทีเดียว”
คำแนะนำ:
❌ ดังนั้นหลีกเลี่ยงการเปรียบเทียบ เพราะเราไม่อาจเข้าใจได้ทั้งหมด ว่าผู้ที่เป็นแพนิครู้สึกอย่างไร เว้นแต่เราก็เคยเป็นเอง
✔️ เตือนตัวเองว่าอีกฝ่ายอาจไม่ได้แค่ ‘กลัวหรือเครียด’ แต่พวกเขาอาจรู้สึก ⚫ สิ้นหวัง ไม่สามารถจัดการกับสิ่งที่เกิดขึ้นได้ ⚫ เจ็บปวดหรือไม่สบายตัว
✔️ แสดงความเห็นใจแทนคำพูดเปรียบเทียบ เช่น “มันฟังดูแย่มากเลย เสียใจที่เธอต้องเจอเรื่องแบบนี้ เราจะช่วยอะไรได้บ้าง?”
2. ไม่ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกอับอาย หรือเผลอลดทอนอาการที่เกิดขึ้น
ปัญหา:
เราอาจมีเจตนาดี แต่ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกอับอายหรือรู้สึกผิดโดยไม่รู้ตัว เช่นใช้คำพูดว่า “แค่ผ่อนคลายเถอะ ไม่มีอะไรต้องกลัว” หรือ “ไม่สบายใจ เพราะเรื่องแค่นี้หรอ” อาจทำให้ผู้ที่เป็นแพนิครู้สึกว่าตัวเองกำลังทำอะไรผิดพลา ดอยู่ ซึ่งจะเพิ่มความทุกข์ใจมากกว่าให้ประโยชน์
— อ่านเพิ่มเติมเรื่อง "อาการแพนิค" (Panic Attack) และ "วิธีการดูแลคนใกล้ตัวที่มีอาการแพนิค" ได้จากโพสต์ก่อนหน้าของ Mission On
คำแนะนำ:
❌ ดังนั้นหลีกเลี่ยงใช้คำพูดกำกวมที่อาจสื่อถึง การลดทอนอาการ ลดทอนความรู้สึกทุกข์ของอีกฝ่าย... แม้ไม่ได้ตั้งใจ
✔️ ยอมรับว่าความทุกข์ของผู้ที่เป็นแพนิคมีอยู่จริง เกิดขึ้นได้จริง และเราให้ความสำคัญ
✔️ และให้พื้นที่กับอีกฝ่ายห รือช่วยดูแล เพื่อให้พวกเขาสามารถกลับสู่สภาวะปกติได้
✔️ แสดงออกว่ายอมรับความรู้สึกของพวกเขา เช่น “เข้าใจเลยว่ามันแย่มากๆ รู้สึกกลัวมากเลยใช่ไหม”
3. ไม่ให้คำแนะนำ ที่ไม่จำเป็น
ปัญหา: ไม่ใช่ทุกๆ เทคนิคการรับมือกับแพนิคจะได้ผลดีสำหรับทุกคน เทคนิคช่วยหายใจ และเทคนิคช่วยผ่อนคลายอื่นๆ (Grounding) ล้วนเป็นประโยชน์ แต่มันจะได้ผลดีมากที่สุดเมื่อฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ
ความเข้าใจผิด:
สำหรับบางคนการใช้เทคนิครับมือ โดยที่ไม่เคยฝึกฝนมาก่อน อาจกลายเป็นแบบนี้ 🚨 เทคนิคการหายใจลึกๆ กลายเป็นหายใจหอบถี่มากกว่าเดิม 🚨 แพนิคทำให้จิตใจจะท่วมท้นเกินกว่าจะจดจ่อกับสิ่งที่ไม่คุ้นเคย อย่างเทคนิค Grounding
— อ่านเพิ่มเติมเรื่อง "เทคนิคดึงสติกลับมาโฟกัสกับปัจจุบัน (Grounding) สำหรับผู้ที่เป็นแพนิค" ได้จากโพสต์ก่อนหน้าของ Mission On
คำแนะนำ:
❌ ในช่วงวิกฤติสำหรับผู้ที่มีอาการแพนิคแรกๆ หลีกเลี่ยงคำพูดแนะนำ (หากอีกฝ่ายไม่ได้เอ่ยปากขอ)
✔️ แค่เตือนให้อีกฝ่ายหายใจ และสอบถามก่อนว่าต้องการอะไร? อยากได้ความช่วยเหลือแบบไหน?
🚨 การพูดแนะนำมากเกินไป ในระหว่างที่อีกฝ่ายกำลังมีอาการแพนิคอาจกลายเป ็นกดดัน จนอีกฝ่ายมีอาการแย่ลง (เน้นการกระทำดีกว่าคำพูด)
✔️ รอจนกว่าอีกฝ่ายขอคำแนะนำ หรือรออาการแพนิคสงบลง ค่อยพูดคุยกันต่อ (อย่าลืมว่าหลังจากอาการแพนิคจบลง อาจทำให้อีกฝ่ายหมดแรงอย่างสิ้นเชิง จนไม่อยากทำอะไรอย่างอื่น นอกจากการพักผ่อนอย่างเงียบๆ)
Panic Attack
✔ รู้จักสิ่งที่ควรทำและสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อคนใกล้ตัวเป็นแพนิค ช่วยสร้างพื้นที่ที่ปลอดภัย ให้กับคนที่เราห่วงใย
บทความนี้แปลและดัดแปลงเนื้อหาบางส่วนมาจาก
เว็บไซต์ Healthline
บทความเรื่อง Helping Someone Through a Panic Attackเขียนโดย Crystal Raypole รีวิวโดย Alana Biggers, M.D., MPH
เว็บไซต์ Medical News Today
บทความเรื่อง How to help someone who is having a panic attackเขียนโดย Alex Bell รีวิวโดย Francis Kuehnle, MSN, RN-BC
เว็บไซต์ Mind
บทความเรื่อง Helping someone with anxiety and panic attacks
อ้างอิง:
[1] Bell, A. (2024b, June 17). How to help someone who is having a panic attack, and when to get help. Medical News Today. https://www.medicalnewstoday.com/articles/how-to-help-someone-who-is-having-a-panic-attack#how-to-help
(Medically reviewed by Alana Biggers, M.D., MPH)
[2] Raypole, C. (2020, January 27). Helping someone through a panic attack. Healthline. https://www.healthline.com/health/how-to-help-someone-having-a-panic-attack#learn-the-signs
(Medically Reviewed by Smitha Bhandari, MD)
[3] Helping someone with anxiety and panic attacks. (n.d.-a). https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/anxiety-and-panic-attacks/for-friends-and-family/
































