การที่เราถูกดันออกนอกหน้าต่าง “โซนสบาย” แบบไม่ทันตั้งตัว ทำให้เราไม่สามารถใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่น ร่างกายและจิตใจอาจตอบสนองด้วยโหมด Fight-Flight-Freeze และจุดไหนที่เราควรหันกลับมาดูแลตัวเอง?!

ความเครียดรุนแรงและบาดแผลทางใจที่ถูกสะกิดขึ้นมา ทำให้เราหลุดออกจากหน้าต่างโซนสบาย ที่เป็นสภาวะสมดุลของกายและใจ เราจะตอบสนองหรือมีอาการอย่างไร? ตามมาดูกันค่ะ

เมื่อสภาพจิตใจหรืออารมณ์ของเรา ‘ไม่พร้อม’ แค่เพียงเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ที่เข้ามากระทบ ก็ทำให้บางคนรับมือไม่ไหว แต่ในวันที่สุขภาพจิตใจของเราแข็งแรงดี ไม่ว่าจะมีปัญหาหรือเรื่องเครียดๆ เข้ามากระทบแค่ไหน เราก็รับมือกับมันได้ด้วยดี เป็นเพราะเรายังอยู่ใน "โซนสบาย" ภายในหน้าต่างความทนทาน!

การยืนยันตัวตนเชิงบวก หรือ Microaffiramtions คือ การกระทำหรือคำพูดเล็กๆ น้อยๆ ที่ทำให้ชาว LGBTQIA+ รู้สึกว่าตัวตนของเขาเป็นที่ยอมรับ ถูกมองเห็น และมีคุณค่า มีตัวอย่างแบบไหนบ้างมาดูกันค่ะ

มาทำความรู้จัก "การเลือกปฏิบัติ" 4 แบบ ที่บั่นทอนคุณภาพชีวิตของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศอย่างไม่เท่าเทียม และทำความเข้าใจว่า "เพศวิถี" และ "อัตลักษณ์ทางเพศ" คืออะไรและมีความสำคัญอย่างไร?

Microaggressions คือ การกระทบกระทั่งเล็กๆ หรือการเหยียดที่สะท้อน อคติเกี่ยวกับรสนิยมทางเพศ (ทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัวก็ตาม) แต่สร้างรอยช้ำลึกในใจชาว LGBTQIA+มาแกะรอยเส้นทางความเจ็บปวดนี้ เพื่อทำความเข้าใจว่ามันส่งผลกระทบต่อสุขภาวะทางจิตใจของผู้มีความหลากหลายทางเพศอย่างไร?

มีสัญญาณเตือนอะไรบ้าง? ที่ช่วยบอกเราว่าคนใกล้ตัวกำลังมีปัญหาเรื่องสุขภาพจิต และเราจะพูดคุยเปิดใจอีกฝ่ายอย่างไร? เพื่อให้เขากล้าเล่าปัญหาที่เกิดขึ้นให้เราฟัง

หนึ่งในประโยชน์ที่เราได้รับทันทีจากการบำบัดทางจิตใจ คือ เราได้เปล่งเสียง ที่อยู่ในความคิดและความรู้สึกของเราออกมา การซื่อสัตย์และกล้าเปิดใจพูดถึงสิ่งที่อยู่ในใจแม้จะดูเล็กน้อย แต่ช่วยให้เราโล่งใจและบรรเทาความรู้สึกไม่ดีลงได้อย่างมาก...

หลายๆ คนคงเคยสงสัยว่าการเปิดใจคุยกับนักจิตวิทยาหรือนักจิตบำบัดเป็นอย่างไร หรือให้ผลดีกับเราอย่างไร? เพราะไม่รู้ว่าควรคาดหวังอะไร หรือรู้สึกอย่างไร และจะได้เจออะไรบ้างในการบำบัด? แต่สิ่งหนึ่งที่เราจะได้รับแน่นอนจากการบำบัด คือเราอนุญาตให้ตัวเองได้เปิดใจและซื่อสัตย์ต่อตัวเอง กระบวนการในห้องบำบัดจะช่วยให้เราเข้าใจตัวเองมากขึ้น...

นักจิตบำบัดคู่รัก Elizabeth Earnshaw ได้นำเสนอเทคนิคง่ายๆ เพื่อให้คู่รักได้หาเวลามา "นั่งจับเข่าคุย", "ทำลิสต์รายการความเครียด" และใช้เพียง “ตะกร้า 3 ใบ” จัดการกับมัน โดยเทคนิคนี้นำมาจากแนวคิด Spillover เพื่อให้คู่รักได้เริ่มกลับมาทบทวนว่า “อะไรที่เราสามารถเปลี่ยนแปลงได้” และ “หาทางรับมือกับสิ่งที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้” โดยมีขั้นตอนดังนี้...

งานวิจัยบอกเราว่า Work-Life Conflict ไม่ว่าจะเป็นความขัดแย้งจาก “งานสู่ครอบครัว” และ “ครอบครัวสู่ที่ทำงาน” ล้วนสร้างความเครียดให้เรา แต่รู้ไหมว่า? ความเครียดที่ท่วมท้นนี้ ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อเราคนเดียว แต่อาจกระทบคนที่บ้านด้วย Mission On มีแนวคิดจิตวิทยาที่อธิบายเรื่องนี้ได้ มาเล่าสู่กันฟัง...

หลายๆ คนคงเคยได้ยินเกี่ยวกับ Work-Life Balance การรักษาสมดุล หรือ “จัดลำดับความสำคัญ” ระหว่างเรื่องงานและชีวิตส่วนตัวที่อยู่นอกเหนือจากงานด้วย เช่น สุขภาพ ความสุข ครอบครัว เวลาว่าง และถ้าเรารักษาสมดุลระหว่าง 2 สิ่งนี้ไม่ได้ล่ะ ความเครียดจากงาน จะส่งผลเสียต่อชีวิตประจำวันและความสัมพันธ์ของเราอย่างไร?...

การพูดคุยเกี่ยวกับสุขภาพจิตของเรา แม้ว่าในตอนแรกเราอาจรู้สึกว่าเป็นเรื่องยากหรืออึดอัด แต่หากเรากำลังเผชิญกับความวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า ความเครียด หรือปัญหาสุขภาพจิตอื่นๆ การได้เปิดใจพูดคุยเรื่องเหล่านี้กับคนที่เราไว้ใจ สามารถสร้างผลลัพธ์ที่แตกต่างไปได้...

เหตุการณ์สะเทือนใจ (Traumatic event) คือ ประสบการณ์ที่น่ากลัว น่าตกใจ หรือเป็นอันตรายกับตัวเรา ซึ่งสามารถส่งผลกระทบต่อจิตใจ หรืออารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด และร่างกายของเรา เหตุการณ์สะเทือนใจอาจเป็นไปได้หลายอย่าง ยกตัวอย่างเช่น ภัยธรรมชาติ เจอความรุนแรง หรืออุบัติเหตุต่างๆ...

เราคงได้ยินกันมาเสมอว่า การเห็นคุณค่าตัวเอง (Self-esteem) เป็นเรื่องที่ดี แต่ Self-esteem ที่สูงเกินไป อาจส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์ เพราะการให้คุณค่าหรือการนับถือตัวเองแบบเกินพอดีนี้ อาจกลายเป็น “ความหลงตัวเอง” เป็นอย่างไรตามไปดูกัน

มีหลักฐานจากงานวิจัยไม่น้อยว่า ความรู้สึกไร้ค่า (Worthlessness) และ ความเกลียดชังตัวเอง (Self-hatred) สามารถส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์ได้ คนที่มี Self-esteem ต่ำ มักจะประเมินความรักของคนรักต่ำกว่าความเป็นจริง และมักมองคนรักของตัวเองในแง่ลบ จริงหรือเปล่า?

หลายๆ คนคงรู้จักดีอยู่แล้วว่า “วันไวต์เดย์” (14 มีนาคม) เป็นวันที่เรา ให้ของขวัญตอบแทนคนรัก หลังที่เราได้รับมาในวันวาเลนไทน์ แต่รู้ไหมว่า? การให้ในวัน White Day ไม่ได้มีดี แค่เป็นเรื่องเทศกาลน่ารักๆ แต่ยังส่งผลดีต่อความสัมพันธ์ และสุขภาพจิตใจของเราด้วย

ไม่จำเป็นต้องรักตัวเองก่อนเสมอไป ความรักจากคนอื่นสามารถช่วยให้เราเรียนรู้ที่จะรักตัวเองได้เช่นกัน คำกล่าวทางจิตวิทยาที่บอกว่า เราจะต้องเริ่มรักตัวเองก่อน ก่อนจะให้คนอื่นมารักเรา แต่ในความเป็นจริงแล้วหลายๆ คน ก็เรียนรู้วิธีที่จะรักตัวเอง โดยการได้รับความรักจากคนอื่นมาก่อน...

ถ้าโสด จำเป็นต้องเศร้าเหรอ? Pause ความคิดของเรา ที่ไปจมอยู่กับความเศร้า แล้วมองหาไอเดียสร้างความสนุกให้ตัวเรา หรือชวนคนรอบข้างมาใช้เวลาดีๆ ร่วมกันในวันวาเลนไทน์ดีกว่า 

เข้าเดือนกุมภาพันธ์ วันแห่งความรักก็วนมาอีกแล้ว สำหรับคนมีคู่และกำลังมีความสัมพันธ์ที่ไม่ค่อยดีนัก อาจจะอยากแกล้งทำเป็นลืมวันนี้ไปเลย เพราะจริง ๆ แล้ว วันวาเลนไทน์อาจสร้างโอกาสให้คู่รักทะเลาะเบาะแว้งกัน หากแต่ละฝ่ายตั้งความหวังในกันและกันเอาไว้สูง

หลายคนคงเคยได้ยินกันบ่อย ว่าการจะรักใครได้จริงๆ ต้องเริ่มจากการรักตัวเองก่อน แต่คำพูดนี้มันจริงเท็จมากน้อยแค่ไหนกัน? มีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์รองรับไหม? หรือเป็นแค่คำพูดที่ฟังดูดี เพื่อปลอบใจตัวเอง? วันนี้ Mission On อยากชวนทุกคนมาหาคำตอบทางจิตวิทยาเบื้องหลังเรื่องราวของ “การรักตัวเอง” หรือ Self-love กัน

ปีใหม่นี้หลายๆ คนคงกำลังตั้งใจตั้งเป้าหมายปีใหม่กันอยู่ แม้จะเป็นธรรมเนียมที่คนนิยมทำกันมานาน แต่ก็อดคิดไม่ได้ว่าเป็นมันดูเป็นเรื่องยากที่จะทำให้สำเร็จ ลองมาเจาะลึกจิตวิทยาเบื้องหลัง New Year’s Resolutions กัน เพื่อดูว่าอะไรจะช่วยให้เราบรรลุเป้าหมายได้

เมื่อเราตั้งเป้าหมายปีใหม่ที่ใหญ่เกินไป และคาดหวังว่าเราจะเปลี่ยนแปลงตัวเองได้ในทันที…มันก็คงจะเป็นไปไม่ได้ เพราะการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงต้องค่อยเป็นค่อยไป เพื่อให้เราสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงได้ จนมั่นใจว่าการเปลี่ยนแปลงนี้จะกลายเป็นนิสัยใหม่ของเราในที่สุด

การก้าวเข้าสู่ปีใหม่ มีหลาย ๆ คนคงตั้งเป้าหมายใหม่ ๆ หรือ New Year’s Resolution ไว้มากมาย ด้วยความหวังว่าจะเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ดีขึ้นได้ ... น่าเสียดายที่การมองโลกในแง่บวกอย่างเดียว อาจไม่สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เราต้องการได้ ความจริง มีอะไรบ้างมาดูกัน

เคล็ดลับที่น่าสนใจคือ สมองส่วนหุนหันพลันแล่นของเรา ไม่ได้สื่อสารเป็นประโยค แต่สื่อสารเป็นเงื่อนไข เช่น “ถ้าฉันเห็นสิ่งนี้ … ฉันจะทำแบบนี้” มาดูกันว่าเราจะใช้สูตรโกงอย่างไร เพื่อให้เราทำตามเป้าหมายได้สำเร็จ โดยไม่ต้องฝืนต่อสู้กับสมองส่วนหุนหันพลันแล่น

หลาย ๆ คนคุ้นเคยกับการตั้ง New Year’s Resolutions หรือเป้าหมายในช่วงปีใหม่ ด้วยความตั้งใจที่ดี แต่สุดท้ายก็มักจะล้มเหลวไม่เป็นท่าภายในไม่กี่สัปดาห์ คำถามคือทำไมการตั้งเป้าหมายของเราถึงล้มเหลว และเราควรจะทำอย่างไรเพื่อช่วยให้เป้าหมายที่ตั้งไว้ประสบความสำเร็จ?

การกลับบ้านในช่วงเทศกาลปีใหม่จะเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงได้ยาก แต่เราสามารถดูแลสุขภาพจิตใจของตัวเอง ด้วยการปรับเปลี่ยนวิธีคิด และวิธีการรับมือกับสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับ Toxic Relationship ในครอบครัว ได้ดังนี้...

Toxic Relationship ในครอบครัว คือรูปแบบความสัมพันธ์ที่สร้างความเสียหายทางด้านจิตใจ ซึ่งสามารถแสดงออกในหลายรูปแบบ เช่น การวิพากษ์วิจารณ์อย่างรุนแรง การควบคุม การขาดความเห็นอกเห็นใจ การไม่เคารพขอบเขตพื้นที่ส่วนตัว ความรู้สึก หรือความต้องการ การเพิกเฉย การใช้ความรุนแรง ฯลฯ ซึ่งล้วนส่งผลกระทบทางลบต่อสุขภาพจิตของสมาชิกในครอบครัว

ครอบครัวบำบัด (Family therapy) เป็นการบำบัดกับคนในครอบครัวเพื่อช่วยเหลือจิตใจคนในครอบครัวหรือช่วยให้ความสัมพันธ์ในครอบครัวไปในทิศทางที่ดีขึ้น

เป็นการบำบัดที่ถูกพัฒนาเพื่อจัดการกับบาดแผลทางใจที่ไม่สามารถจัดการได้ หรือที่เรียกกันว่า Unprocessed Trauma อาศัยรูปแบบการมองหรือใช้สายตา ซี่งการบำบัดนี้อาจทำให้เกิดการระลึกถึงความทรงจำ ความคิด ความรู้สึก สัมผัสทางกาย หรืออาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องในอดีตกับบาดแผลทางใจนั้นๆ

CBT นั้นย่อมาจาก Cognitive Behavioral Therapy หรือ การบำบัดความคิดและพฤติกรรม เป็นการบำบัดรูปแบบหนึ่งที่มีงานวิจัยรองรับมากมายว่ามีประสิทธิภาพและสามารถช่วยเหลือปัญหาที่หลากหลาย การบำบัดนี้ใช้วิธีการพูดคุยเพื่อให้ผู้รับการบำบัดเข้าใจถึงความคิด ความเชื่อ หรือการรับรู้ของตนเองในสถานการณ์ต่างๆ ที่ส่งผลกับอารมณ์ ร่างกาย ความคิดต่อยอด และการกระทำ โดยใช้กระบวนการถามตอบเพื่อสำรวจและทดสอบความคิดที่ไม่สมเหตุสมผล การปรับพฤติกรรม และการจัดการร่างกายของผู้รับการบำบัดให้สอดคล้องและสมดุลกับความเป็นจริงของปัจจัยในชีวิตของแต่ละคน

การบำบัดแบบคู่ (Couple therapy) เป็นการบำบัดเพื่อช่วยเหลือคู่รักที่มีปัญหาด้านความสัมพันธ์ที่เกิดจากการขัดแย้งไม่เข้าใจกันทาง ความคิด ทัศนคติ เซ็กส์ นิสัย พฤติกรรม สิ่งที่ต่างๆ ที่ส่งผลต่อความรู้สึกของอีกฝ่าย เป็นต้น นักบำบัดจะเป็นคนกลางที่สะท้อนความคิดและความรู้สึกของอีกฝ่ายเพื่อให้เข้าใจอีกฝ่ายมากยิ่งขึ้น

การปรึกษา (Counselling) หรือ จิตบำบัด (Therapy หรือ Psychotherapy) คือการให้คำปรึกษาบำบัด หลายครั้งผ่านการพูดคุยร่วมกันกับนักจิตบำบัดหรือนักจิตวิทยาการปรึกษาเพื่อหาทางออกและจัดการปัญหาร่วมกันในรูปแบบการบำบัดที่ผู้เข้าปรึกษาต้องการ ซึ่งสิ่งที่คุยกันในชั่วโมงบำบัดจะถูกเก็บเป็นความลับ (อ่านเงื่อนไขและข้อกำหนด) ซึ่งระยะเวลาการบำบัดนั้นจะขึ้นอยู่กับ ปัญหา วิธีการบำบัด ผู้รับการบำบัด และความเหมาะสม

การบําบัดแบบ EMDR นั้นมีเป้าหมายในการจัดการความทรงจำที่เป็นบาดแผลทางใจ เรื่องฝังใจ หรือปมในใจ หรือเกิดจากเหตุสะเทือนขวัญบางอย่างในอดีตซึ่งมีผลกระทบจากเหตุการณ์อยู่ถึงปัจจุบัน ให้คลี่คลายอย่างเบ็ดเสร็จสมบูรณ์ โดยช่วยให้ความทรงจำในอดีตนั้นได้ถูกจัดเก็บอย่างปกติในสมองจนกลายเป็นเพียงเรื่องในอดีตได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งจะทำให้เรื่องเหล่านั้นไม่มีผบกระทบด้านลบในปัจจุบันอีกต่อไป

ประสิทธิภาพของการให้คำปรึกษาออนไลน์ตามผลลัพธ์จากการศึกษาวิจัย

เซ็กส์บำบัด (Sex therapy) เป็นการบำบัดโดยการให้คำปรึกษาและพูดคุยที่มุ่งเน้นเรื่องเพศเป็นหลัก

Trauma Blocking เกิดจากการที่คนเราเจอเหตุการณ์กระทบกระเทือนจิตใจจนเกิดเป็นบาดแผลทางใจ ซึ่งผลกระทบทางในจากเหตุการณ์นั้นๆ ทำให้เราไม่สามารถคิดหรือเข้าถึงทรัพยากรทางบวกที่สมองมีได้

Trauma คือ บาดแผลทางใจ เรื่องฝังใจ หรือปมในใจที่เกิดจากเหตุการณ์ร้ายแรงที่ฝังใจในอดีต ทำให้ส่งผลต่อพฤติกรรม ความคิด ความรู้สึกบางอย่างในปัจจุบัน