“วิธีแก้ไข” การสื่อสารเป็นพิษ

— เปลี่ยนจากการปิดกั้น หันหน้าหนี เป็นขอเวลาพัก และรักษาสมดุลใจ

หลายๆ คนคงเคยเจอสถานการณ์ขัดแย้งที่เรารู้สึกอยาก “หนี” ออกไปจากตรงนั้นให้เร็วที่สุด

หรือเลือกที่จะ “นิ่งเงียบ” หรือ “หันหน้าหนี และทำเป็นไม่ได้ยิน” ไปเลยเมื่อเกิดการทะเลาะ

มารู้จักกับอัศวินตัวที่ 4 ของสี่รูปแบบการสื่อสารที่เป็นพิษ (The Four Horsemen) คือการสื่อสารแบบ ‘ปิดกั้นทางอารมณ์’ (Stonewalling)

ที่นักวิจัยความสัมพันธ์จาก The Gottman Institute พบว่ามันสามารถบั่นทอนความสัมพันธ์ จนนำไปสู่จุดจบ อย่างการหย่าร้างหรือเลิกราได้

💡 ในบทความนี้ Mission On อยากชวนทุกคนมาดูว่า เราจะมีวีธีปรับปรุงให้มันดีขึ้น อย่างไรได้บ้าง?

อ่านเรื่อง ‘อัศวินตัวที่ 4’ หรือการปิดกั้นทางอารมณ์ ได้จากโพสต์ “4 รูปแบบการสื่อสารที่เป็นพิษ” ของ Mission On

จัดการกับอัศวินตัวที่ 4

‘การปิดกั้นทางอารมณ์’ เป็นการตอบสนองแบบหนึ่งที่เกิดขึ้นได้ เมื่อเราอยู่ในบทสนทนาที่มีความขัดแย้ง เป็นการที่ใครคนหนึ่งถอนตัวจากบทสนทนา เลือกที่จะไม่ตอบสนองต่อคู่รักหรืออีกฝ่ายในความความสัมพันธ์อย่างสิ้นเชิง และมันไม่ใช่แค่อาการเบื่อหน่าย

เบื้องหลังกำแพงที่ปิดกั้น

เบื้องหลังความเย็นชา เงียบงัน ไม่รับรู้ที่แสดงออกมา คือร่างกายที่ตกอยู่ภายใต้สภาวะที่มีความกดดันทางอารมณ์สูง จนเข้าสู่โหมด ‘ป้องกันตัวเอง’ 🚨 (Defense Mechanism)

ซึ่งส่งผลต่อร่างกายแบบนี้...

อ่านเรื่อง ‘การตอบสนองแบบสู้ - หนี - ค้างแข็ง’ (Fight - Flight - Freeze) ได้จากโพสต์ “วันที่บานหน้าต่างแคบลง จนใจทนไม่ไหวเกิดอะไรขึ้นกับเราได้บ้าง?” ของ Mission On

‘ยาแก้พิษ’ สำหรับอัศวินตัวที่ 4

ดังนั้นยาแก้พิษสำหรับการสื่อสารแบบนี้ คือ “ฝึกปลอบประโลมร่างกายและจิตใจด้วยตัวเอง” (Physiological Self-Soothing) 

แต่ก่อนหน้าที่จะทำแบบนั้น เราควรเริ่มขั้นตอนแรกด้วยการ “หยุดบทสนทนาความขัดแย้ง และ ขอเวลาพัก”

ดูตัวอย่างด้านล่างนี้…

❌   หยุดบทสนทนาเป็นพิษแบบนี้:

✅   ใช้คำพูดถอนพิษ (Antidote):

จริงๆ แล้วยังมีอีกหลายเทคนิคที่เราสามารถใช้ปลอบประโลมตัวเอง ในเวลาที่ความรู้สึกท่วมท้นได้

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ “4 วิธีง่ายๆ ขยายหน้าต่างความทนทาน” และ “เทคนิคดึงใจกลับเข้าสู่หน้าต่างความทนทานเมื่อชา ไร้เรี่ยวแรง หรือ เมื่ออารมณ์พุ่งพล่าน”

กฏทองของการขอเวลาพัก

ข้อที่ 1: ระยะเวลาต้องนานพอ  

✔️ ควรใช้เวลาพักอย่างน้อย 20 นาที

ข้อที่ 2: หลีกเลี่ยงความคิดลบแบบปกป้องตัวเอง

 ❌ หลีกเลี่ยงความคิดลบ: ความขุ่นเคืองที่มองว่าเราเป็นฝ่ายถูก

❌ หลีกเลี่ยงความคิดลบ: การรู้สึกเป็นเหยื่อ

(Righteous Indignation & Innocent Victimhood)

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ “วิธีแก้ไขการสื่อสารเป็นพิษ [3] — เปลี่ยนจากปกป้องตัวเอง (แบบไม่เป็นมิตร) เป็นยอมรับและรับผิดชอบ”

ข้อที่ 3: ปลอบประโลมร่างกายและจิตใจ

ในเวลาพักนี้สิ่งที่เราควรทำคือ ผ่อนคลายและเบี่ยงเบนความสนใจจากอารมณ์ลบๆ

1. ทำสิ่งที่มันช่วยให้จิตใจและอารมณ์ของเราสงบลงได้

สิ่งสำคัญคืองานวิจัยพบว่า ในระหว่างบทสนาความขัดแย้งหากคู่รักได้มีโอกาส ‘หยุดพัก’ เป็นเวลา 30 นาที

เมื่อกลับมาพูดคุยกันอีกครั้ง พบว่าอัตราการเต้นหัวใจลดลงอย่างมีนัยสำคัญที่บ่งบอกว่า “ทั้งคู่รู้สึกสงบลง”

(ในงานวิจัยของ The Gottman Institute ให้คู่รักหยุดพักด้วยการอ่านนิตยสาร 📖)

2. สงบลงแล้วจึงปรับความเข้าใจ

💡  งานวิจัยยังพบว่า

🚨  หากไม่ขอเวลาพัก

ค้นพบความสงบและทักษะการสื่อสารใหม่

การติดอยู่ในวงจรการสื่อสารแบบ ‘ปิดกั้นทางอารมณ์’ มักเกิดจากการขาดทักษะในการจัดการกับอารมณ์ที่ท่วมท้น (Poor Emotional Regulation)

และการไม่รู้ว่าตัวเองมีสิทธิ์ที่จะขอเวลาพักอย่างมีขอบเขต

ในฐานะนักจิตวิทยาการปรึกษา เราสามารถเป็นพื้นที่ปลอดภัยที่ช่วยคุณ:

อยากปรึกษานักจิตวิทยา หรือนักจิตบำบัดของเรา คลิกที่ลิงก์ด้านล่างบทความนี้

บทความนี้แปลและดัดแปลงเนื้อหาบางส่วนมาจาก

• เว็บไซต์ The Gottman Institute

  บทความเรื่อง The Four Horsemen: The Antidotes (2013, Updated in 2024) เขียนโดย The Gottman Institute’s Editorial Team

อ้างอิง:

[1] The Gottman Institute’s Editorial Team. (2013, April 26). The Four horsemen: The antidotes. The Gottman Institute. https://www.gottman.com/blog/the-four-horsemen-the-antidotes/

รู้จักกับนักจิตวิทยาการปรึกษาและนักจิตบำบัด

นัดพบนักจิตวิทยาการปรึกษาและนักจิตบำบัด